Viêm phụ khoa là một vấn đề sức khỏe thường gặp ở phụ nữ, gây ra nhiều phiền toái và khó chịu. Trong bài viết này, NTA HOUSE sẽ cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết viêm phụ khoa và cách cải thiện tình trạng này tại nhà an toàn và hiệu quả.
Viêm phụ khoa là gì?
Viêm phụ khoa là tình trạng viêm nhiễm ở các bộ phận của hệ sinh dục nữ, bao gồm âm đạo, cổ tử cung, tử cung, và buồng trứng. Bệnh lý này có thể do vi khuẩn, nấm, virus hoặc ký sinh trùng gây ra và thường xảy ra khi môi trường âm đạo bị mất cân bằng, tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh phát triển.
Viêm phụ khoa có thể xảy ra ở bất kỳ phụ nữ nào, nhưng những người trong độ tuổi sinh sản, phụ nữ mang thai hoặc đang trong thời gian mãn kinh có nguy cơ cao hơn.
Nguyên nhân gây viêm phụ khoa
Viêm phụ khoa có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:
Viêm nhiễm do vi khuẩn
Vi khuẩn như Gardnerella, Escherichia coli, hoặc Chlamydia có thể gây viêm nhiễm ở âm đạo và cổ tử cung. Những tác nhân này thường xuất hiện khi vệ sinh vùng kín không đúng cách, hoặc quan hệ tình dục không an toàn.
Nhiễm nấm
Nấm Candida albicans là nguyên nhân phổ biến gây viêm âm đạo nấm. Khi nấm phát triển quá mức trong môi trường âm đạo, nó có thể gây ngứa, rát và ra khí hư có màu trắng, dày và có mùi.
Mất cân bằng pH vùng kín
Môi trường âm đạo luôn duy trì sự cân bằng giữa các vi khuẩn có lợi và có hại. Khi có sự thay đổi nào đó làm thay đổi độ pH, như việc sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ có chứa chất tẩy rửa mạnh hoặc thụt rửa sâu vào âm đạo, có thể làm gián đoạn sự cân bằng này. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển, tấn công các vi khuẩn có lợi, dẫn đến viêm nhiễm vùng kín.
Mất cân bằng nội tiết tố
Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, như trong giai đoạn mang thai, sau sinh hoặc trong thời kỳ mãn kinh, có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển, từ đó gây viêm nhiễm phụ khoa.
Lối sống không lành mạnh
Thói quen sinh hoạt không khoa học, ăn uống không đủ chất, stress kéo dài hoặc lạm dụng thuốc kháng sinh cũng là những yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc viêm phụ khoa.
Quan hệ tình dục sớm và không an toàn
Viêm phụ khoa có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào, nhưng phổ biến nhất là ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Đây là giai đoạn có tần suất quan hệ tình dục cao, khiến nguy cơ mắc viêm nhiễm âm đạo cũng tăng đáng kể so với các nhóm khác.
Lây nhiễm bệnh qua tiếp xúc trực tiếp
Việc sử dụng chung đồ lót, quần áo hoặc tắm chung với người mắc viêm phụ khoa, cũng như quan hệ tình dục không an toàn, có thể là nguyên nhân khiến bệnh viêm phụ khoa lây lan và phát triển.
Thực hiện thủ thuật vùng kín không an toàn
Các thủ thuật liên quan đến vùng kín, như phẫu thuật thẩm mỹ vùng kín, thu hẹp hay trẻ hóa vùng kín nếu thực hiện tại các cơ sở không đảm bảo chất lượng và vệ sinh có thể dẫn đến nhiễm trùng bộ phận sinh dục sau phẫu thuật. Điều này không chỉ gây nguy cơ nhiễm trùng mà còn làm tăng khả năng mắc các bệnh lây qua đường tình dục.
Dấu hiệu nhận biết viêm phụ khoa
Viêm phụ khoa là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến mà nhiều phụ nữ gặp phải. Khi cơ quan sinh dục bị viêm nhiễm, cơ thể sẽ phát đi những tín hiệu cảnh báo mà chị em cần chú ý. Việc phát hiện và điều trị kịp thời rất quan trọng để tránh tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.Các triệu chứng viêm phụ khoa thường không quá khó để nhận biết, bao gồm:
1. Ngứa và rát ở vùng kín
Ngứa vùng kín là dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi bị viêm phụ khoa. Tùy thuộc vào loại tác nhân gây viêm, cơn ngứa có thể kéo dài hoặc xuất hiện theo từng cơn. Cảm giác ngứa thường tăng lên vào buổi tối và có thể làm chị em cảm thấy khó chịu. Thói quen gãi có thể làm tổn thương da và khiến tình trạng viêm nhiễm trở nên trầm trọng hơn. Trong một số trường hợp, vùng kín có thể xuất hiện các nốt mụn đỏ li ti.
2. Khí hư bất thường, thay đổi về màu sắc và mùi
Khí hư bình thường có màu trắng trong suốt hoặc hơi đục và không mùi. Tuy nhiên, khi có viêm nhiễm, khí hư sẽ thay đổi đáng kể về màu sắc và mùi. Nếu khí hư có màu vàng xanh, trắng đục, nâu hay có mùi hôi tanh, đó là dấu hiệu của bệnh phụ khoa. Mỗi loại viêm nhiễm sẽ tạo ra những đặc điểm khí hư khác nhau:
- Khí hư màu vàng xanh và có mùi hôi chua có thể là dấu hiệu của viêm âm đạo do nấm Candida.
- Khí hư màu xanh, hôi tanh có thể liên quan đến viêm lộ tuyến cổ tử cung.
- Khí hư nâu có lẫn máu có thể cảnh báo viêm buồng trứng hoặc thậm chí là ung thư cổ tử cung.
Khi nhận thấy khí hư bất thường, chị em nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
3. Đau bụng dưới
Đau bụng dưới, đặc biệt là trong thời kỳ kinh nguyệt hoặc khi quan hệ tình dục, có thể là dấu hiệu của viêm phụ khoa.
4. Đau khi quan hệ tình dục
Viêm nhiễm âm đạo làm giảm khả năng bôi trơn tự nhiên, dẫn đến cảm giác đau rát và khó chịu khi quan hệ tình dục. Điều này có thể khiến chị em cảm thấy sợ hãi và tránh tiếp xúc tình dục. Ngoài ra, nếu chị em có cảm giác đau bụng dữ dội trong kỳ kinh nguyệt kèm theo buồn nôn, chóng mặt, hay vã mồ hôi, đây cũng có thể là dấu hiệu của viêm phụ khoa cần được theo dõi và điều trị.
5. Chảy máu âm đạo bất thường
Chảy máu âm đạo ngoài chu kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi quan hệ tình dục có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý phụ khoa. Đặc biệt, nếu chảy máu không có lý do rõ ràng, chị em cần đến bệnh viện để được kiểm tra và tìm ra nguyên nhân cụ thể.
6. Đau khi tiểu tiện
Khi viêm nhiễm lan sang vùng tiết niệu, chị em có thể cảm thấy nóng rát, tiểu buốt hoặc tiểu khó. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây viêm đường tiết niệu hoặc viêm bàng quang, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Cách cải thiện tình trạng viêm phụ khoa tại nhà an toàn
Để cải thiện viêm phụ khoa tại nhà, bạn có thể áp dụng một số biện pháp tự nhiên và thay đổi thói quen sinh hoạt như sau:
Duy trì vệ sinh vùng kín đúng cách
Rửa vùng kín bằng nước sạch và dung dịch vệ sinh phụ nữ có pH phù hợp để tránh làm tổn thương và gây mất cân bằng môi trường âm đạo. Tránh sử dụng các sản phẩm có chứa hóa chất mạnh, xà phòng hoặc sữa tắm có mùi thơm mạnh.
Sử dụng thảo dược tự nhiên
Một số loại thảo dược như lá trà xanh, lá trầu không, hoặc lá ngải cứu có tác dụng kháng viêm và diệt khuẩn tự nhiên, giúp giảm triệu chứng viêm phụ khoa. Bạn có thể sử dụng các loại thảo dược này để xông hoặc rửa vùng kín.
Tăng cường chế độ dinh dưỡng
Ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C, kẽm và chất chống oxy hóa để giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng và giảm viêm. Đồng thời, bổ sung các thực phẩm có tác dụng chống nấm như tỏi, nghệ và gừng.
Giữ vùng kín luôn khô ráo
Tránh để vùng kín ẩm ướt kéo dài, vì môi trường ẩm ướt là nơi lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển. Sau khi tắm, nên lau khô vùng kín và thay đồ lót thoáng mát, tránh mặc quần lót chật và bằng vải không thoáng khí.
Sử dụng probiotic
Probiotic giúp cân bằng hệ vi sinh vật trong cơ thể và âm đạo, từ đó ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn có hại. Bạn có thể bổ sung probiotic qua thực phẩm như sữa chua hoặc các viên uống bổ sung.
Mặc dù một số biện pháp cải thiện tại nhà có thể giúp giảm triệu chứng viêm phụ khoa, nhưng nếu tình trạng viêm nhiễm kéo dài hoặc có dấu hiệu nặng hơn (như đau bụng dữ dội, sốt cao, khí hư có mùi hôi nặng), bạn cần đến bệnh viện để được bác sĩ khám và điều trị kịp thời.
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm phụ khoa và cách cải thiện tình trạng này tại nhà!